Broodbome
Suid-Afrika is ‘n brandpunt vir broodboom-diversiteit, met 38 inheemse spesies (meer as 10% van die wêreld se broodbome). Sewe-en-dertig spesies behoort aan die genus Encephalartos, waarvan meer as 70% uitsterwing in die gesig staar. Onwettige oes uit die natuur, aangedryf deur die plaaslike en internasionale vraag na broodbome om in private tuine en versamelings te gebruik, is die grootste bedreiging vir Encephalartosspesies. Ongelukkig word vier hiervan as uitgesterf in die natuur geklassifiseer weens stropery. Dus word die wettige verkoop van Encephalartos-broodbome nasionaal en internasionaal gereguleer.
Broodbome en die wet
Volgens nasionale omgewingswetgewing word die handel in broodbome wat uit die natuur geneem word, verbied. Die volgende nasionale wette reguleer biodiversiteit en beskerm verskeie spesies, met inbegrip van broodbome:
• “National Environmental Management: Biodiversity Act” (NEMBA), wet 10 van 2004, gelees met:
• Regulasies vir bedreigde of beskermde spesies, 2007 (“Threatened or Protected Species” (TOPS))
• Regulasies kragtens die Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES), 2010. CITES is van toepassing wanneer gelyste spesies onderhewig is aan invoer- of uitvoerverwante aktiwiteite, waaronder eksemplare, dele en afgeleide produkte van alle broodboomspesies.
• “National Environmental Management: Protected Areas Act” (NEMPAA), Wet 57 van 2003 beskerm alle biodiversiteit in beskermde gebiede.
Elke provinsie het bewaringswetgewing wat ook broodbome beskerm en aktiwiteite reguleer wat hulle skade berokken. Dit is van kardinale belang om aan hierdie regulasies te voldoen om strawwe te vermy en te help om hierdie bedreigde prehistoriese plante te bewaar. Daar is egter wettige metodes om kunsmatig gekweekte broodbome te verkry en aan te hou. As jy ‘n inheemse broodboom besit of ‘n broodboom koop, moet jy ‘n permit kry. Dit sal help om hierdie bedreigde spesies teen onwettige handel te beskerm. As jy ‘n eksotiese broodboom besit, het jy dalk nie ‘n permit nodig nie. Broodbome word dikwels met palms en boomvarings verwar, en inheemse broodbome is moeilik om van eksotiese broodbome te onderskei. Hier is hoe om te kyk of jy ‘n Encephalartos-broodboom in jou tuin het. Indien jy onseker is of enige ander navrae het, raadpleeg asseblief die kontakbesonderhede hieronder.
Identifisering van Encephalartos-broodbome
Plantvorm
Encephalartos-broodbome het silindriese stamme wat gewoonlik nie vertak nie. Die stam kan ondergronds wees, met die blare wat oënskynlik uit die grond uit groei. Die stamme het spirale van relatief gladde diamantvormige blaarletsels.
Blare
Encephalartos-broodbome se blare groei direk uit die stam in ‘n kronkelende formasie en val tipies af na gelang hulle ouer word, wat ‘n kroon van nuwer blare aan die bokant laat. Blare het weer klein blaartjies wat aan weerskante van die steel gerangskik is. Encephalartos-blaartjies het versonke, parallelle are en geen middelaar nie. As daar ‘n middelaar is, is dit nie ‘n Encephalartos-spesie nie. Blaartjies is hard en stekelrig en buig nie maklik nie. Hulle kan groen, blougroen of grys wees.
Plantreproduksie
As die plante in reproduktiewe toestand is, kan hulle nie met palms verwar word nie, want broodbome dra groot, opvallende keëls maar geen blomme nie, terwyl palms klein onopvallende blomme dra.
Kontakbesonderhede
Rapporteer broodboomdiefstal by die blitslyn vir Nasionale Omgewingsmisdade en voorvalle: 0800 205 005
Om uit te vind wat die vereistes vir jou omgewing is, of as jy enige ander navrae het, besoek asseblief die Trust vir Bedreigde Natuurlewe (TBN) se broodboomblad of kontak die TBN se Natuurlewe in die Handelprogram by witinfo@ewt.org.za
Die Departement van Bosbou, Visserye en die Omgewing (DBVO, Engels DFFE)
General enquiries: 012 399 8818
Switch board: 086 111 2468
“DFFE-TOPS”- en CITES-permitte (TOPS: Bedreigde en Beskermde Spesies): 012 399 9000
Die Trust vir Bedreigde Natuurlewe – www.ewt.org.za